عروسک از دیرباز بهعنوان یکی از محبوبترین اسباببازیها در میان کودکان شناخته شده است. تحقیقات اخیر نشان میدهد که بازی با عروسکها میتواند تأثیرات قابلتوجهی بر توسعه مهارتهای اجتماعی و همدلی در کودکان داشته باشد. عروسک علاوه بر اینکه برای کودکان یک وسیله بازی و سرگرمی است، بلکه یک دوست و همدم است که در تمامی لحظات کودک شما را تنها نمیگذارد. عروسک بیخطرترین و امنترین اسباببازی کودکانه است و بهقدری تنوع دارد که نیازهای هر سلیقهای را پاسخ میدهد.
تاریخچه و اهمیت عروسک بازی کودکان
عروسکها، بهعنوان یکی از ارزشمندترین و قدیمیترین اسباببازیها در تاریخ بشریت، نقش مهمی در فرهنگهای مختلف داشتهاند. از دوران باستان تا به امروز، عروسکها بهعنوان ابزاری برای آموزش، سرگرمی و بیان فرهنگی استفاده شدهاند. در مصر باستان، عروسکها نهتنها بهعنوان اسباببازی بلکه برای مراسم مذهبی و تدفین نیز به کار میرفتند. در یونان و روم باستان، عروسکها نقش مهمی در آموزش نقشهای اجتماعی و خانوادگی به کودکان داشتند.
در قرونوسطی، عروسکها بهعنوان نمادهای مذهبی و هنری مورداستفاده قرار میگرفتند. تکامل عروسکها تا به امروز، نشاندهنده تغییرات فرهنگی و اجتماعی در جوامع مختلف است و آنها همچنان بهعنوان ابزاری مهم برای بازی و یادگیری در دنیای کودکان باقیماندهاند. ازاینرو، عروسکها نهتنها نشاندهنده تکامل فرهنگی بلکه بخش مهمی از تاریخچه تربیتی و آموزشی در جوامع مختلف به شمار میروند.
فواید روان شناسی بازی با عروسک
شرکت باربی بهعنوان تولیدکننده بزرگ و جهانی عروسکهای باربی، یک نظرسنجی جهانی را در 22 کشور دنیا از 15000 نفر از والدین انجام داد. طی این نظر سنجی مشخص شد که 91 درصد از والدین، همدلی را بهعنوان یک مهارت مهم و کلیدی میشناسند که دوست دارند در کودکان آن ها وجود داشته باشد، اما فقط 26 درصد از آنها آگاه بودند که عروسک بازی میتواند به رشد این مهارتها در کودک کمک کند. در ادامه برخی از مهمترین فواید عروسک بازی که توسط کارشناسان علوم اعصاب اثبات شده است را بیان میکنیم:
تأثیر عروسک بر مهارتهای اجتماعی
استاد ارشد دکتر سارا گرسون و همکارانش در مرکز علوم رشد انسانی دانشگاه کاردیف، یک تحقیق در زمینه تأثیر عروسکها بر مهارتهای اجتماعی انجام دادند. در این تحقیق که 18 ماه به طول انجامید 33 کودک بین 4 تا 8 ساله را حین بازی با عروسک با همسالان و بهتنهایی بررسی کردند. این تحقیق با نظارت دقیق بر نواحی مرتبط در مغز انجام شد. نتایج این تحقیق شگفتانگیز بود و نشان داد که زمانی که کودک با عروسک (حتی بهتنهایی) بازی میکند، ناحیهای از مغز او که با اطلاعات اجتماعی مانند همدلی مرتبط است (pSTS) فعال میشود.
دکتر گرسون اینگونه توضیح میدهد که:
“ این یک یافته کاملاً جدید است! زمانی که ما به دیگران فکر میکنیم، از این ناحیه از مغز استفاده میکنیم، بهخصوص زمانی که به افکار یا احساسات دیگران فکر میکنیم. عروسکها، برخلاف بازیهای حل مسئله یا ساختنی، این نواحی مغزی را تشویق میکنند تا کمک کنند که کودکان دنیای خیالی کوچک خود را بسازند “
فراتر از جنسیت
بازی با عروسکها، پیشازاین اغلب بهعنوان بازی دخترانه شناخته میشد، اما تحقیقات اخیر نشان میدهد که این بازیها فواید مهمی برای هر دو جنس دارند. بازی با عروسکها به کودکان کمک میکند تا مهارتهای اجتماعی و همدلی خود را توسعه دهند. این فعالیت برای پسران نیز بهاندازه دختران مفید است و به شکستن سنتهای جنسیتی در انتخاب اسباببازیها کمک میکند. تشویق کودکان به بازی با عروسکها، فارغ از جنسیت، به رشد همهجانبه و درک بهتر از دنیای اطراف آنها کمک میکند.
تأثیر عروسک بازی بر کودکان با ویژگیهای اوتیسم
تأثیر بازی عروسکی بر کودکان با ویژگیهای اوتیسم در تحقیقات اخیر بهخوبی مشاهده شده است. این بازیها میتوانند به کودکان با ویژگیهای اوتیسم کمک کنند تا مهارتهای اجتماعی و زبانی خود را توسعه دهند. بازی با عروسکها فرصتهایی برای تمرین تعاملات اجتماعی و بیان احساسات فراهم میکند.
توسعه نظریه ذهن با عروسک بازی
توسعه نظریه ذهن (Theory of Mind) از جمله فواید کلیدی بازی با عروسک برای کودکان است. نظریه ذهن به توانایی درک اینکه دیگران دارای عقاید، خواستهها، مقاصد و عواطف مستقلی هستند که ممکن است با خود فرد متفاوت باشد، اشاره دارد. بازی با عروسکها، بستری را فراهم میکند که در آن کودکان نقشهای مختلف را بر عهده گرفته و با عروسکها بهگونهای تعامل میکنند که گویی آنها افراد مستقلی هستند. این فرایند، کودکان را قادر میسازد تا درک عمیقتری از دنیای درونی دیگران پیدا کنند که این موضوع منجر به افزایش همدلی و شفقت در تعاملات زندگی واقعی آنها میشود.
راهنماییهایی برای والدین و مربیان
استفاده از عروسکها برای والدین و مربیان بهعنوان ابزار آموزشی و تربیتی میتواند بسیار مفید باشد. توصیه میشود که آنها اجازه دهند کودکان با عروسکهای متنوع و مختلف بازی کنند تا تجربیات گوناگونی کسب کنند. این بازیها میتوانند به کودکان کمک کنند تا مهارتهای ارتباطی، همدلی و درک از دنیای اطراف را توسعه دهند.
والدین و مربیان باید فضایی امن و حمایتکننده برای بازی ایجاد کنند و موقعیتهایی برای بازی نقشآفرینی فراهم آورند. همچنین، تشویق کودکان به بیان احساسات و داستانسرایی از طریق بازی با عروسکها میتواند به تقویت خلاقیت و تخیل آنها کمک کند. در نهایت، مهم است که والدین و مربیان به کودکان فضای کافی برای اکتشاف و یادگیری خودجوش از طریق بازی با عروسکها بدهند.
کلام پایانی
این مقاله بر اساس آخرین تحقیقات و یافتههای علمی در زمینه تأثیر بازی با عروسک بر روانشناسی کودک نوشته شده است و میتواند بهعنوان یک منبع مفید برای والدین، مربیان و کارشناسان روانشناسی کودک مورداستفاده قرار گیرد. ما در فروشگاه اینترنتی تمشک انواع عروسکهای دخترانه، پسرانه، عروسکهای حیوانات و بسیاری از پرفروشترین عروسک ها را برای شما موجود کردهایم. لطفاً به صفحه اصلی وبسایت ما مراجعه کنید.